Αναστοχασμός και Μνήμη: Η Γενοκτονία του Ποντιακού Ελληνισμού

Η επικαιρότητα φέρνει συνεχώς στο προσκήνιο ανακοινώσεις και δηλώσεις από κόμματα, πολιτικούς αρχηγούς και διάφορους οργανισμούς σχετικά με τη γενοκτονία του Ποντιακού ελληνισμού. Σε αυτές τις ανακοινώσεις, συχνά χρησιμοποιούνται λέξεις όπως “ξεριζώθηκαν”, “εξοντώθηκαν”, “κυνηγήθηκαν” και “βασανίστηκαν”. Ωστόσο, δημιουργείται ένα κρίσιμο ερώτημα για τον αναγνώστη, ιδίως για τους νεότερους ή εκείνους που δεν έχουν ειδικές γνώσεις Ιστορίας:

Ποιος είναι υπεύθυνος για αυτά τα εγκλήματα; Ποιος προχώρησε στον ξεριζωμό των Ποντίων; Ποιος τους κυνήγησε, τους βασάνισε, τους εξόντωσε; Αναρωτιέται κανείς, ποιο κράτος είναι υπόλογο για τη γενοκτονία αυτή; Μήπως φταίνε εξωγήινοι ή άλλες ανύπαρκτες δυνάμεις;

Είναι αξιοσημείωτο ότι πολλοί αποφεύγουν επιμελώς να αναφέρουν τις λέξεις “Κεμάλ” και “Τουρκία”. «Ξεχνούν» αυτές τις σημαντικές ιστορικές αναφορές προκειμένου να μην προκαλέσουν αναστάτωση στις σχέσεις τους με τη γειτονική χώρα. Η επιθυμία τους να διατηρήσουν την “ελληνοτουρκική φιλία” και να μην θέσουν σε κίνδυνο την νατοϊκή συμμαχία τους οδηγεί σε άρνηση μιας δύσκολης αλλά αναγκαίας αλήθειας. Οφείλουμε να συνειδητοποιήσουμε ότι καμία φιλία δεν μπορεί να διαρκέσει, αν στηρίζεται σε ψέματα. Η ημι-αλήθεια είναι συχνά πιο επικίνδυνη από το ψέμα.

Η Ιστορία είναι μια πεισματάρα έννοια. Όποιος επιδιώκει να την παραλείψει ή να την παραποιήσει, είτε το αποδέχεται είτε όχι, δεν μπορεί να τη διαγράψει. Όποιος ξεχνάει, καταδικάζεται να επαναληφθεί το ίδιο λάθος. Είναι επιτακτική ανάγκη να αναγνωρίσουμε ότι ο δρόμος προς την αλήθεια είναι και ο δρόμος της απελευθέρωσης. Η αλήθεια είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τη μνήμη.

Οφείλουμε να αντισταθούμε στη λήθη του παρελθόντος, καθώς μόνο έτσι μπορούμε να χτίσουμε γνήσιες και ειλικρινείς φιλίες. Αληθινές σχέσεις δεν δημιουργούνται με την κατάθεση στεφάνων σε μνημεία γενοκτονίας ή μέσα από επιφανειακές εθιμοτυπίες, αλλά με τον σεβασμό και τη γνώση της ιστορίας μας.

Κοζάνη, 25 Μαΐου