Σημαντικές Εξελίξεις στην Κοζάνη και τη Δυτική Μακεδονία
Με αφορμή την πρόσφατη ανάρτηση του Υφυπουργού κ. Κοντογεώργη σχετικά με την κατάσταση στην Κοζάνη και τη Δυτική Μακεδονία, είναι απαραίτητο να αναδείξουμε ορισμένα σημαντικά ζητήματα που αφορούν την περιοχή μας.
Το 2025, στη Δυτική Μακεδονία, παρατηρούμε ότι το θεμελιώδες δημοκρατικό δικαίωμα των πολιτών να διαμαρτύρονται ειρηνικά έχει καταλυθεί. Διμοιρίες πάνοπλων ΜΑΤ επιτέθηκαν με πρωτοφανή βία σε πολίτες που δεν ζητούσαν τίποτα περισσότερο από το να ακουστεί η φωνή τους από τον Πρωθυπουργό.
Ένα άλλο ανησυχητικό σημείο είναι το ύφος του Υφυπουργού, ο οποίος, παρ’ ότι έχει επισκεφθεί την περιοχή μόλις δύο φορές, παρουσιάζεται ως ειδήμονας στα ζητήματα της Δυτικής Μακεδονίας. Αντιθέτως με τα πραγματικά ζητήματα που αντιμετωπίζουν οι πολίτες, αναπαράγει γνωστές απαντήσεις που εστιάζουν σε ανακοινώσεις ποσών για υποτιθέμενες προσκλήσεις και εντάξεις έργων, αφήνοντας εκτός την ουσιαστική πληρωμή έργων και την πραγματική δημιουργία θέσεων εργασίας.
Δυστυχώς, οι επενδύσεις που είχαν υποσχεθεί δεν έχουν υλοποιηθεί και οι θέσεις εργασίας που θα δημιουργούνταν ενδέχεται να είναι μακρινό όνειρο. Οι υποσχέσεις του Πρωθυπουργού το 2020 για συνολικές επενδύσεις ύψους 7,5 δισ. ευρώ και 25.000 θέσεις εργασίας παραμένουν ανεκπλήρωτες. Το νέο πρόγραμμα της Δίκαιης Μετάβασης περιορίζεται τώρα στα 1,2 δισ. ευρώ, γεγονός που προκαλεί σοβαρές ανησυχίες για την ανάπτυξη της περιοχής.
Ταυτόχρονα, παρουσιάζεται ένα νέο σχέδιο αξίας 8,5 δισ. ευρώ, το οποίο φαίνεται να μην ενισχύει την τοπική κοινωνία, αλλά ενδέχεται να ευνοεί τα συμφέροντα της ΔΕΗ και των μετόχων της, οδηγώντας σε απώλεια άλλων 3.000 θέσεων εργασίας στα εργοστάσια και τα ορυχεία, ενώ αφαιρεί γη και φυσικούς πόρους από την τοπική κοινότητα, με κινδύνους να μετατραπεί η Δυτική Μακεδονία σε έναν σκουπιδότοπο.
Αυτό είναι το πραγματικό πρόσωπο της κατάστασης στην Κοζάνη και τη Δυτική Μακεδονία, και παρά τις διαφωνίες κάποιων, η πραγματικότητα παραμένει αμετάβλητη. Για να εκτιμήσουμε τις προθέσεις όσων μας υποσχέθηκαν, ας δούμε ξανά το Σχέδιο Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης (ΣΔΑΜ) και τις αληθινές του επιδόσεις.
Η Ρήτρα Δίκαιης Μετάβασης (σελ. 116) υποστήριζε ότι είναι καθοριστικός παράγοντας για την επιτάχυνση επενδύσεων στις επηρεαζόμενες περιοχές. Ενώ έπρεπε να επεκτείνονται όλες οι αναπτυξιακές δραστηριότητες, παραμένει ερώτημα το γιατί δεν εφαρμόστηκε και αντιμετωπίστηκε ως γραφειοκρατικό εμπόδιο.
Η ΣΔΑΜ ανέφερε χαρακτηριστικά ότι οι εμβληματικές επενδύσεις θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε αναπτυξιακές δράσεις, αναφέροντας έργα όπως φωτοβολταϊκά πάρκα, εργασίες αποκατάστασης γαιών, ευρυζωνικά δίκτυα και σιδηροδρομικές διασυνδέσεις. Ωστόσο, οι μόνες ενέργειες που πραγματοποιήθηκαν μέχρι στιγμής είναι τα φωτοβολταϊκά πάρκα και οι δράσεις “Εξοικονομώ – Αυτονομώ”.
Ειδικά, η ΣΔΑΜ υποστήριζε την ανάγκη για κίνητρα προς επενδυτές και φυσικά πρόσωπα, ωστόσο, δεν εφαρμόστηκαν ουσιαστικοί μηχανισμοί και διαφημίσεις για τις περιοχές, με συνέπεια να μην έχουν γίνει οι απαραίτητες υποδομές και αποκαταστάσεις γαιών.
Από το 1 δισ. ευρώ του Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης, οι πληρωμές έχουν ξεπεράσει ελάχιστα τις χιλιάδες ευρώ και από το 1,026 δισ. ευρώ της Δανειακής Διευκόλυνσης για τον Δημόσιο Τομέα οι πληρωμές είναι μηδενικές. Από το InvestEUScheme, οι πληρωμές είναι επίσης μηδενικές, με καμία εμβληματική επένδυση από το ΠΑΑ.
Πέντε χρόνια μετά την υπογραφή του ΣΔΑΜ, καμία νέα θέση εργασίας δεν έχει δημιουργηθεί. Οι μόνες θέσεις που αναγνωρίστηκαν από την κυβέρνηση αφορούν σχέδια που μόλις τώρα ξεκινούν και θα χρειαστούν τουλάχιστον τρία χρόνια για να ολοκληρωθούν, ενώ η ανεργία θα συνεχίσει να αυξάνεται καθώς θα προστεθούν 3.000 άνεργοι από τα κλειστά εργοστάσια.
Δυστυχώς, οι πολίτες της Δυτικής Μακεδονίας βιώνουν τη διάψευση των υποσχέσεων και τη παραίτηση της περιοχής τους. Αυτό που πραγματικά απαιτείται δεν είναι άλλες υποσχέσεις, αλλά συγκεκριμένα και υλοποιήσιμα σχέδια για την αναγέννηση της περιοχής, που περιλαμβάνουν την παράταση της έδρας των Λιγνιτικών Μονάδων και μακροπρόθεσμο στρατηγικό σχεδιασμό για την ενίσχυση της τοπικής οικονομίας. Μόνο έτσι μπορούμε να διασφαλίσουμε βιώσιμες θέσεις εργασίας για τους νέους στην περιοχή μας.
Για τον Συνδυασμό «ΕΛΠΙΔΑ»
Γεωργία Ζεμπιλιάδου
Περιφερειακή Σύμβουλος – Επικεφαλής